ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁੱਲੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ‘ਚ ਸਥਿਤ ਮਨਾਲੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤੀਆਂ ਸਗੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵੀ ਪਹਿਲੀ ਪਸੰਦ ਹੈ। ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ‘ਚ ਸਥਿਤ ਪਹਿਲਗਾਮ ‘ਚ ਹੋਈ ਅੱਤਵਾਦੀ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਵਾਰ ਮਨਾਲੀ ਇਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੈਲਾਨੀ ਸਥਾਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਲੋਕ ਪਹਾੜਾਂ ਦੀ ਰਾਣੀ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਮਨਾਲੀ, ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਨਾਲੀ ‘ਚ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਭੀੜ ਹੈ। ਠੰਡੀਆਂ ਹਵਾਵਾਂ ਦਾ ਆਨੰਦ ਲੈਣ ਲਈ ਫਗਵਾੜਾ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ‘ਚ ਸੈਲਾਨੀ ਮਨਾਲੀ ਵੀ ਪਹੁੰਚੇ ਹਨ। ਹਰੇ-ਭਰੇ ਰੁੱਖਾਂ ਅਤੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਬਰਫ਼ ਨਾਲ ਢੱਕੇ ਪਹਾੜਾਂ ਕਾਰਨ, ਸੈਲਾਨੀ ਸੈਂਕੜੇ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਔਖੇ ਰਸਤੇ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਹਰ ਮੌਸਮ ਮਨਾਲੀ ‘ਚ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਗਰਮੀਆਂ ‘ਚ ਲੱਖਾਂ ਸੈਲਾਨੀ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮੌਜ-ਮਸਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ।
ਬਬਨੀਸ਼ ਚਾਵਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਣਗਿਣਤ ਨਵੇਂ ਵਿਆਹੇ ਜੋੜੇ ਆਪਣੇ ਹਨੀਮੂਨ ਲਈ ਇੱਥੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਵੀ ਮਨਾਲੀ ’ਚ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਹਨ। ਗੌਰ ਹੋਵੇ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ 1958 ਵਿੱਚ ਇਥੇ ਆਏ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਉਣ 'ਤੇ ਮਨਾਲੀ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਮਿਲੀ। ਮੌਸਮ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਵਾਨ ਵਿਹਾਰ ਪਿਕਨਿਕ (ਸਪਾਟ) ਕਾਫ਼ੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇਥੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਲੱਬ ਹਾਊਸ, ਤਿੱਬਤੀ ਮੰਦਰ, ਹਡਿੰਬਾ ਮੰਦਰ, ਰਾਮ ਮੰਦਰ, ਸੌਲਾਂਗ ਵੈਲੀ, ਫਾਊਂਟੇਨ ਸਕੁਏਅਰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ। ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੌਲਾਂਗ ਵੈਲੀ ਵਿੱਚ ਪੈਰਾਸ਼ੂਟ ਅਤੇ ਘੋੜਸਵਾਰੀ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ। ਨਵੰਬਰ ਅਤੇ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੌਲਾਂਗ ਵੈਲੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਅਮਰਨਾਥ ਗੁਫਾ ਵਰਗਾ ਬਰਫ਼ ਵਾਲਾ ਸ਼ਿਵਲਿੰਗ ਵੀ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਹਾੜ ਤੋਂ ਡਿੱਗਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਦੇ ਜੰਮਣ ਨਾਲ ਬਣਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਉੱਚਾਈ ਕਈ ਫੁੱਟ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਸੈਲਾਨੀ ਮਨਾਲੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬ ਕੇਸਰੀ ਦੇ ਇਸ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਵੱਲੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਂਚ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕਿਉਂਕਿ ਮਨਾਲੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸੜਕ, ਜੋ ਅਕਸਰ ਔਖੇ ਪਹਾੜਾਂ ਅਤੇ ਡੂੰਘੀਆਂ ਖੱਡਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਸੁਰੰਗਾਂ ਅਤੇ ਉੱਚੇ ਪੁਲਾਂ ਨਾਲ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਲਾਨੀ ਇਸ ਰਸਤੇ ਰਾਹੀਂ ਕੁੱਲੂ, ਮਨਾਲੀ, ਰੋਹਤਾਂਗ, ਸ਼੍ਰੀ ਮਣੀ ਕਰਨ ਸਾਹਿਬ, ਲੇਹ-ਲਦਾਖ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ, ਘੱਟ ਪਹਾੜੀ ਸੜਕ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਸ ਸੈਲਾਨੀ ਖੇਤਰ ਵੱਲ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨਾ ਸਮਝਦਾਰੀ ਸਮਝਦੇ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਮਨਾਲੀ ਵੱਲ ਆਉਣ ਅਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਵਾਜਾਈ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਅਤੇ ਦਿਮਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਵੀ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਫਗਵਾੜਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰਕ ਅਦਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਐਲਾਨੀਆਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਕਾਰਨ ਉੱਥੋਂ ਆਏ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਇਹੀ ਸੁਣਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਥੋਂ ਦਾ ਮੌਸਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਅਭੁੱਲ ਰਿਹਾ। ਉਹ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਨਾਲੀ ਖੇਤਰ ਦਾ ਦੌਰਾ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਨਗੇ।